De timing lijkt perfect. Milieutechnisch is een slooppremie voor oude diesels -terwijl de stikstofproblematiek opnieuw opdoemt – belangwekkend. Maar ook voor de branche is zo’n slooppremie 2.0 een belangrijk onderwerp. Ter illustratie: bij de vorige ‘editie’ elf jaar geleden, tijdens de kredietcrisis, werden zo’n 80 duizend auto’s verkocht. Het is evident dat het voorstel de wind zeker in deze tijd stevig in de rug kan hebben. Met name omdat het zich richt op oudere en vervuilende diesels. Ook in de binnensteden een heet hangijzer.

Als voormalig tweede kamerlid en actief directeur Politieke Zaken van het Haags Centrum voor Strategische Studies beweegt Ten Broeke zich soepel in Haagse kringen.

Hoe ervaart de Bovag-voorzitter het tumult rond de definitieve invoering van WLTP-gebaseerde BPM op 1 juli? Het kost de kopers honderden miljoenen, ondanks op het oog toch spijkerharde beloftes over een budgetneutrale aanpak?

“We vinden de stap naar WLTP goed omdat het de consument realistischer informatie geeft om te vergelijken. Maar als je budgetneutraal belooft, moet dat in de showroom natuurlijk wel kloppen. Dat is niet zo, dus wordt er in feite geld uit de sector gehaald. Uiteindelijk ook bij de klant.” Een gepasseerd station? “We zijn blij dat CDA en VVD zich erin vastbijten, omdat het niet klopt. Ik ken Pieter Omtzicht (Tweede Kamerlid voor het CDA, red.) en heb hem zelden zo verbeten gezien. Het klopt van geen kant en er komt telkens weer geen echt antwoord op de vragen. Helaas zal dat voor 1 juli niets veranderen. We mikken op de eerstvolgende ‘halte’, 1 januari. Om dat te ondersteunen zijn we inmiddels toe aan een third opinion, een derde onafhankelijk oordeel. Het laatste rapport gaf aan dat er in het licht van die belofte systematisch zo’n 200 miljoen per jaar te veel aan BPM zal wordt geheven. De door ons beoogde sloopregeling kost zo’n 200 miljoen, dus ik zou zeggen…”

Het gaat op dit moment in het Haagse vooral over gezondheid en de economie. Welke rollen spelen ‘onze’ branches en de mobiliteit daarbij in brede zin? Zijn er ook kansen?

“De coronacrisis brengt nieuwe inzichten. Als Bovag wijzen we de overheid erop dat ze met een brede visie beter op de omstandigheden kunnen inspelen. We hebben veertien afdeling binnen Bovag, die vaak heel flexibel op de omstandigheden hebben ingespeeld, maar er is enorm veel te doen.”

De ontwikkelingen gaan zo snel dat je als belangenorganisatie het grotere plaatje moet blijven zien. Maar hoe doe je dat? “Uit eigen onderzoek weten we bijvoorbeeld dat de helft van de consumenten overweegt structureel over te stappen van OV naar eigen vervoer. Er is zoals bekend nu grote vraag naar occasions en je ziet dat tweewielers heel populair zijn, ook de gemotoriseerde. Daar moet je iets mee.”

Ook de groeiende vloot e-fietsen en scooters heeft zijn eigen eisen aan de infrastructuur. Hebben de overheden dat allemaal voldoende op hun netvlies?

Het OV heeft een groot probleem. Daar kun je met andere vormen van mobiliteit op inspringen. De consument is met name in stedelijke gebieden bereid om zulke alternatieven te kiezen, maar dan moet je daar wel ruimte voor maken. Zoals dat eerder ook voor het openbaar vervoer is gebeurd. Zorg daarnaast voor aantrekkelijke fiscale regelingen, die echt inspelen op de ontwikkelingen van deze tijd. Ook rond de fiets.”

Nu we het toch over diversificatie van mobiliteit hebben: speelt de autobranche daar wel voldoende op in? Horen fiets en scooter niet ook bij het autobedrijf? De verkopen zijn booming.

“Je ziet dat het aanbod gelukkig breder is geworden. De Pons en Louwmans van deze branche pakken dat op. Mensen kopen in toenemende mate ‘mobiliteit’, daar speelt de mobiliteitsalliantie waar wij aan deelnemen op in. Het is een van dé uitdagingen van dit moment.”

Hoe kijkt u naar de ontwikkelingen op de automarkt en de stikstofproblematiek? U heeft betoogd dat je die oorlog niet wint met een ‘100 kilometer per uur’ regel.

“Honderd rijden brengt geringe winst. Als je Nederland van het slot wilt halen kun je als overheid efficiënter op de ontwikkelingen inspelen. Daar wijzen we ook op. We hebben te maken met een grote vraag naar oplossingen voor individuele mobiliteit. Met name elektrische auto’s worden intussen gesubsidieerd. Op zich goed, maar niet iedereen kan zich dat permitteren. Kijk ook naar de grote vraag naar gebruikte auto’s. Vaak zijn dat oudere auto’s. Voor de overheid een uitgelezen moment om daarop in te spelen. Na te denken hoe je de overstap richting jongere en schonere auto’s stimuleert. Groener, zoals dat ook in landen om ons heen gebeurt. Dan zorg je ook voor een kickstart van de branche. Bovenaan de lijst moet dan staan dat je de meest vervuilende oude diesels van de weg haalt. Zeker tegen de achtergrond van stedelijke problematiek en een land dat vastloopt door de stikstofproblematiek.”

Zijn die groenere occasions er eigenlijk wel?

“We zien dat de beschikbaarheid op gang komt. Handel over de grens, import kan weer en de keuringen zijn op gang gekomen. Overigens zijn er gelukkig ook geluiden dat de verkoop van nieuwe auto’s aan met name de zakelijke markt weer terugkomt.”

Dit artikel verscheen eerder in AM juni 2020