Deze stap werd eerder dit jaar al min of meer ingeluid, door de aankondiging dat Fiat op dezelfde datum ook uit machtige Italiaanse werkgeversunie Confindustria zal stappen. Door deze stap koppelt Fiat haar Italiaanse fabrieken feitelijk los van alle nieuwe en vooral oude afspraken, die de autobouwer uit Turijn steeds meer tot last zijn nu het zich tot een mondiaal concurrerend bedrijf probeert te transformeren. Doordat vakbonden -vooral die voor de staalindustrie (CGIL-FIOM)- vaak wars zijn van voorstellen tot nieuwe afspraken die de industrie ten goede kunnen komen, ziet Fiat zich genoodzaakt om definitief te breken met het nationale akkoord tussen bonden en fabrikant. De productiviteit van de Italiaanse autofabrieken staat door de huidige situatie op de Europese markt meer dan ooit onder druk.
Fiat’s besluit valt precies samen met een vergelijkbare ontwikkeling in de politiek, nu Italië wel tot een hervorming moet komen en het in ieder geval tot 2014 een regering van technocraten zal hebben onder leiding van Mario Monti. Veel economische problemen hebben in Italië met de politiek te maken en niet met de industrie van het land of met de banken. Daarom ontdoen zowel Fiat als het bestuur van het land zich nu van de problematische partijpolitiek die Italië rijk is. Dit besluit komt na een lange strijd tussen autofabrikant en vakbond, dat dus vooral enkel en alleen ten koste is gegaan van de productiviteit en de concurrentiepositie van Italië in de wereld.
Marchionne heeft in een interview laten weten dat Fiat samen met de overige industrie van Italië, premier Monti volledig zal steunen. De CEO zegt dat dit de enig kans is voor Italië. Hij noemt het ook een zeer goede kans, dat enkel door een irrationele tussenkomst van de politiek om zeep kan worden geholpen. Fiat heeft volgens Marchionne Italië meer te bieden dan ooit, dankzij de fusie met Chrysler. Door de doorvoering van een hogere productiviteit, die vergelijkbaar is met die van Chrysler in de VS, kan de Italiaanse economie profiteren van een goed functionerende nationale industrie. Het productieschema van Pomigliano waar de Panda momenteel wordt gebouwd, zal model staan voor alle fabrieken in Italië. De meeste vakbonden en eveneens de Confindustria onder leiding van Emma Marcegaglia, noemen het besluit van Fiat een logische laatste stap op weg naar een nieuwe aanpak. De bonden FIM-CISL en UILM zeggen klaar te staan, om samen met Fiat nieuwe afspraken te maken op basis van deze ingeslagen koers.
De CGIL-FIOM heeft echter aangekondigd meer dan ooit ‘voor de rechten van de werknemer’ op te zullen komen en zal de komende tijd alle mogelijkheden uit de kast trekken om Fiat te dwarsbomen. De vakbond krijgt hierbij de steun van de linkse partijen die het persbericht van gister, Fiat’s aankondiging noemen voor een definitief vertrek uit Italië. De eerste staking is reeds aangekondigd betreffende de SEVEL fabriek in Chieti (regio Abruzzo), waar Fiat al decennia lang bedrijfswagens bouwt.
