Het concern  is danig in de problemen geraakt door het gesjoemel met de software om te hoge emissies tijdens de tests te voorkomen.  Dat gaat linksom en rechtsom handenvol geld kosten om de zaak te herstellen. Technisch zal het lukken, maar wat op langere termijn het gevolg zal zijn voor het imago van het concern in Wolfsburg kan niemand inschatten. Maar de aard van het bestuur van de onderneming zal in ieder geval niet vreselijk veranderen want de families Porsche en Piëch, de oppermachtige grootaandeelhouders, geven met twee cruciale benoemingen aan geen grote wijzigingen te willen.

Pötsch en Müller  

Op de eerste plaats werd de financiële topman en oudgediende Hans Dieter Pötsch (64) benoemd als voorzitter van de raad van toezicht,  als opvolger van de afgetreden Ferdinand Piëch.  Die benoeming van Pötsch was deels omstreden want de deelstaat Niedersachsen, die twintig procent van de aandelen van Volkswagen AG bezit, had zo z’n bedenkingen.  Ook beleggers lieten zich kritisch uit over de benoeming van de Oostenrijker want misschien draagt hij wel medeverantwoordelijkheid voor het hele schandaal. In het Financieele Dagblad zegt Ferdinand Dudenhöffer (alias de autoprofessor van het CAR Institut van de universiteit van Duisberg-Essen) dat hij hoopte dan men iemand van buiten zou benoemen om de vriendjespolitiek en de verziekte cultuur binnen Volkswagen te kunnen doorbreken.  Maar de families van de steenrijke oude patriarchen Ferdinand Piëch en Wolfgang Porsche hebben de benoeming van Pötsch doorgedrukt.  Bovendien werd de opgestapte ceo Martin Winterkorn  vervangen door een andere oudgediende, namelijk Matthias Müller (62) van de uiterst lucratieve sportwagenfabrikant Porsche AG. 

Niet pijnloos      

Volkswagen begint in januari 2016 met het terugroepen van de betrokken auto’s, aldus Matthias Müller in de Frankfurter Allgemeine.  Soms zal een software-wijziging genoeg zijn, soms zal er  gesleuteld moeten worden door bijvoorbeeld een nieuwe katalysator te monteren. Müller denkt dan voor het einde van 2016 alle auto’s in orde zullen zijn. Men schat dat het gaat over acht miljoen diesels in de EU en elf miljoen wereldwijd.  Het gaat in ieder geval nogal wat geld kosten, tientallen miljarden.

Müller maakte bekend dat daarom de investeringen worden teruggeschroefd.  Het al eerder aangekondigde kostenreductieprogramma (met name bij het merk VW) wordt verder aangescherpt.  "Een ding is zeker,  deze operatie zal niet pijnloos zijn", zei Müller tegen duizenden medewerkers in Fabriekshal  11 in Wolfsburg.  Hij zei dat sponsorcontracten en bonussen voor het management tegen het licht zullen worden gehouden.  Volkswagen zal ook snijden in het enorme budget voor research & development (van 15 miljard per jaar). Hij verwacht geen directe ontslagen te moeten doorvoeren hoewel het bedrijf erg hoge personeelskosten heeft, namelijk zeventien procent van de omzet.  Ter vergelijk: Volkswagen bouwt met  zeshonderd duizend mensen tien miljoen auto’s.  Toyota bouwt er net zo veel met 350 duizend medewerkers.  

Teamplayer en Einzelgänger

Maar, de huidige crisis kan ook een voordeel zijn, zo redeneert De Volkskrant.  De problemen zouden de nieuwe topman Müller de legitimatie kunnen geven om nu hard in te grijpen.  In ieder geval probeert Müller zich voor te doen als een andere manager. Hij noemt zichzelf een ‘teamplayer’ terwijl zijn voorganger Martin Winterkorn bekend stond als een ‘einzelgänger die van bovenaf bevelen uitdeelde.’  (bronnen: Financieele Dagblad, Volkskrant, Frankfurter Allgemeine)