Elkann, namens de familie Agnelli Chairman van de Raad van Bestuur van Fiat Chrysler Automobiles, had er eigenlijk afgelopen donderdagochtend in alle vroegte genoeg van. Nog geen uur nadat de bestuurders van Renault een besluit over zijn verrassende fusievoorstel opnieuw voor zich uit hadden geschoven, gooide Elkann keihard de handdoek in de ring. “FCA trekt het voorstel tot een fusie op gelijkwaardige basis met Renault in,” luidde de korte maar duidelijke verklaring die die ochtend werd uitgegeven.

Uit de verklaringen van Renault bleek dat men dat daar niet had zien aankomen. Het eerste communiqué van woensdagavond bevatte slechts één zin: “De raad van directeuren was niet in staat om een besluit te nemen vanwege een verzoek van de vertegenwoordigers van de Franse staat om de stemming tot een latere vergadering uit te stellen.” Maar in de verklaring die Renault uitgaf na de mededeling van FCA bleken de Fransen wel aangeslagen: “We drukken onze teleurstelling uit dat we niet de mogelijkheid hebben om met het voorstel van FCA door te gaan.’’ Renault voegde daar zelfs aan toe dat het voorstel van Elkann c.s. ‘op het juiste moment kwam, overtuigende industriële logica en grote financiële voordelen bood en zou resulteren in een in Europa gevestigd wereldwijd auto powerhouse.’

Renault had immers voorlopig een mooie kans laten lopen om in één keer voldoende schaal te halen en toegang te krijgen tot de Amerikaanse automarkt waar het nu een grote afwezige is. Bovendien zou het met FCA de enorme kosten voor elektrificatie en autonome auto’s kunnen delen, iets wat bij elke fusie of samenwerking – zie recent BMW en Jaguar Land Rover – weer een hoofdrol speelt. Ondanks de berichten dat beide bedrijven op hoog niveau nog wel met elkaar praten, valt zeker niet uit te sluiten dat Elkann en zijn collega’s nu ook weer op bezoek gaan bij Carlos Tavares van Renaults grote Franse concurrent PSA.

Eerder dit jaar waren er al geruchten over een toenadering of zelfs samenwerking en die zijn nu hier en daar alweer opgedoken. Het in eerste instantie mislukken van de fusie is vooral een zeperd voor Senard die 1 mei Carlos Ghosn is opgevolgd als Chairman bij Groupe Renault. Hij kan terugzien op een succesvolle carrière bij Michelin maar zeker niet op een succesvol begin bij zijn nieuwe werkgever. Nu kan hij wel een paar excuses aanvoeren. In de eerste plaats de onwrikbare positie van de Franse staat waarover in bovenstaande persverklaring al werd gesproken. Parijs heeft 15 procent van de aandelen Renault in handen, een belang dat juist is opgevoerd door de vroegere minister van economische zaken en huidige president Emmanuel Macron om de staat én Renault tegen ongewenste ontwikkelingen te beschermen. Macrons vertegenwoordiger, minister van EZ Bruno le Maire, riep in dat kader al direct na de aankondiging van FCA ‘dat er in ieder geval geen banen verloren mogen gaan of fabrieken mogen sluiten in Frankrijk’, iets wat je niet uit kan sluiten als je zoals FCA mikt op miljarden aan fusievoordelen.

En dan is er natuurlijk ook nog Nissan. CEO Hiroto Saikawa was duidelijk overvallen door het fusievoorstel voor zijn vaste partner Renault en daar ook onaangenaam door getroffen. Al na een paar dagen liet hij weten FCA graag te verwelkomen in de alliantie maar bij een fusie van Renault met dat bedrijf toch eens even goed naar de belangen van zijn eigen Nissan te zullen kijken. Saikawa is ook ongetwijfeld de enige die in de bestuursraad van Renault gewoon tegen de fusie heeft gestemd. Maar tegelijk houdt hij ook elke poging van Renault om tot een fusie met de alliantiepartners Nissan en Mitsubishi te komen tegen. Dit weekend is duidelijk geworden dat Senard persoonlijk wraak lijkt te nemen door een voorstel om het bestuur van Nissan te moderniseren openlijk te blokkeren waarmee de alliantiepartners dus vechtend over straat rollen. Senard lijkt eigenlijk het liefst van Nissan af te willen om toch de weg vrij te maken voor FCA. De redenen zijn duidelijk: de Japanse autobouwer heeft vorig boekjaar bar slechte resultaten laten zien, voorspelt voor de lopende periode een verdere verslechtering en ziet ook overal in de wereld haar verkopen sterk inzakken.