Andy Palmer heeft ‘benzine in zijn bloed’ en had vaak een spraakmakende visie. Kritische vragen tijdens de introductie van de eerste Nissan Leaf deed hij bijvoorbeeld af als ‘complete lulkoek’. Een EV is meer dan een verplaatsing van het CO2-probleem. Wek meer groene energie op en het resultaat wordt steeds beter, klonk het tijdens de Tokyo Motor Show.

Met zijn immense ervaring – en bijpassende opleidingen – in de engineering, productplanning en marketing is Palmer bij uitstek in staat om de temperatuur van het water in ‘onze’ industrie te duiden. Hij waarschuwt de autowereld om zich niet achter de huidige crisis te verschuilen. Ze werd al ruim voor de pandemie zwaar uitgedaagd. “Ik hoop dat ik met mijn 41 jaar in de auto-industrie gewoon openhartig mag zijn. Je zou denken dat elektrificatie momenteel boven alles uitsteekt, maar dat is maar voor een deel het geval. Er is een meer fundamentele ontwikkeling gaande. Wat nog dieper ingrijpt zijn de sterk veranderende verwachtingen van de klant. Met name door de opkomst van Generatie Z (begin twintigers en jonger, red.).”

Auto als ‘apparaat’

“Zij bekijken auto’s veelal als apparaten. Voor ruim de helft is het niets meer dan een vervoermiddel. Zo’n zeventig procent van nieuwe Gen Z-consumenten heeft nog geen rijbewijs en velen zijn ook niet van plan dat te halen of een auto aan te schaffen. Zaken als de smartphone, virtuele realiteit en bijvoorbeeld smart homes zijn interessanter dan voertuigen. Zelfs als die autonoom worden.”

Palmer vult aan dat Gen Z zulke autonome voertuigen wél als een toekomstbeeld zien. Meer dan de helft denkt rond 2030 zelfrijdende voertuigen te gebruiken. Het gaat dan niet meer over pk’s en prestaties. “De industrie moet nú heroverwegen hoe we Gen Z-consumenten – en generaties die volgen – enthousiasmeren voor transportopties. Hoe maak je hun tijd productief, verbeter je de totale ervaring en maak je gedeeld gebruik mogelijk. Gen Z laat al zien dat ze geld investeren en loyaal zijn aan merken die hun aanbod en marketing afstemmen op hún waarden en mobiliteitscultuur. Neem Madrid. Meer dan 5.000 elektrische scooters voor on-demand gebruik vormen een oplossing voor verkeers- en parkeerproblemen, lawaai en vervuiling. Jongere Spanjaarden stappen massaal op en providers hebben de vloot het afgelopen jaar meer dan vervijfvoudigd.”

Disruptive

Die veranderende klantdynamiek is volgens Palmer nog maar een van de omwentelingen voor de auto-industrie. Technologie, milieuoverwegingen en wetgeving brengen dat met zich mee. Gen Z-voertuigeigenaren leiden de transitie naar elektrische mobiliteit meer dan welke andere generatie dan ook.  “Combineer die vraag met strengere wetgeving en de push van technologie door nieuwe spelers en je kijkt naar de belangrijkste disruptive ontwikkeling sinds het paard plaats maakte voor de auto.”

Palmer stelt dat de industrie zich de snelheid waarmee de omslag naar zero emissions plaatsvindt zelf voor een deel heeft aangedaan door het dieselschandaal. Maar natuurlijk dirigeert ook de noodzaak van schone binnensteden ons op een onvermijdelijke reisroute. “Wat er gebeurt ontwricht de branche meer dan elke andere grote gebeurtenis in de geschiedenis. De technologie van een EV is veel eenvoudiger dan de interne verbrandingsmotor en dat maakt een ‘digitale verstoring’ mogelijk onder aanvoering van startups en de grote tech-bedrijven. We treden binnen in een decennium van grote verandering.”

Te behoudend

De eisen die wetgevers stellen weerspiegelen de vraag van de nieuwe generaties die schoon transport vragen. De manier waarop we reizen verandert daarbij mee. De nieuwe technologie werk in de industrie ontwrichtend en doet de gevestigde orde wankelen.

“Daarbij helpt het niet dat de auto-industrie nog steeds in acroniemen als CASE blijft denken: connected, autonomous, shared en emission free. Je geeft het een naam, het zou veel meer moeten gaan over de enorme investeringen in hun portefeuille van elektrische voertuigen. De ontwikkeling zet de winst onder druk, bij elke fabrikant. Er wordt gesproken over een dertig procent lagere EBIT (inkomsten voor rente en belastingen, red.). En de realiteit is misschien nog donkerder, denk ik.”

De grote trends

Hoe ziet Palmer de toekomst dan? Autonoom rijden duurt nog wel even, maar robo-shuttles en -taxi’s zijn al wel iets voor de komende jaren. Stadsbussen worden elektrisch. Hij ziet geen grote rol weggelegd voor PHEV’s. “Twee aandrijftechnieken in een auto heeft geen zin. De EV is dé oplossing voor op de weg. Batterijtechnologie ontwikkelt zich snel, van lithiumion naar solide state. Inmiddels komt er een betaalbare en veel praktischer generatie BEV’s in zicht. De kosten van de accucellen dalen richting 100 dollar per kWh, het omslagpunt waar een EV het prijstechnisch kan opnemen tegen brandstofmodellen duurt niet lang meer.” Palmer ziet wel een rol voor synthetische brandstoffen (‘e-fuels’). “Die ontwikkeling zal worden geleid door de luchtvaartindustrie, want daar is er geen alternatief om nul emissie te realiseren. De toekomstige F1-racewagens rijden erop en het is denk ik een optie voor sportwagens.”

Darwiniaans

Met dieselgate heeft de industrie veel krediet verloren, onderstreept Palmer. Toch moet de politiek de EV niet dwingend als winnende technologie neerzetten. “Kies een Darwinistische aanpak: de technologie die het best nul emissie in een segment realiseert overleeft. Dat ontketent grote creativiteit bij ontwerpers en technici.”

Juist de pandemie heeft laten zien dat een veranderende en milieuvriendelijker mobiliteit meteen ontelbare levens kan redden, zegt Palmer. Misschien moeten we het moment beetpakken voor de herstart richting carbon-neutrale mobiliteit. “Onze industrie treft voor het eerst in een eeuw grote en echt nieuwe spelers. De landen en bedrijven die de transitie begrijpen en investeren in nieuw intellectuele eigendom worden de winnaars die ons de volgende honderd jaar zullen bedienen.”

Dit artikel verscheen eerder in AM januari 2021.