Wat gaat er precies veranderen?

Een vrachtwagen mag tot negentig centimeter langer worden. De wijziging moet volgens de nieuwe plannen op 1 september 2020 van kracht worden. Dat is enkele jaren eerder dan tot dusver gepland. Ter verduidelijking: de regels betreffen reguliere trucks, geen LZV’s. Momenteel hebben vrachtwagens nog een stompe, rechthoekige voorkant. In de nieuwe regels komt er een mogelijkheid om het voertuig aan de voorkant ronder of spitser te maken. Dat heeft diverse voordelen, waarover later meer.

De nieuwe regels verplichten lidstaten ook om een minimum aantal voertuiginspecties te doen. Om hoeveel het gaat, is niet precies bekend. Wel is duidelijk dat deze inspecties voortaan in de gehele EU op dezelfde manier moeten plaatsvinden. Daarbij worden vrachtwagens gewogen door middel van weegsystemen onder het wegdek, of door communicatie tussen on-board-sensoren in het voertuig en inspecteurs aan de kant van de weg. Dit leidt ertoe dat alleen nog vrachtwagens tot stoppen worden gedwongen waarvan een sterk vermoeden bestaat dat ze overbeladen zijn.

Wat wil de EU bereiken met de langere maximumlengte?

De langere trucks hebben diverse voordelen. Allereerst moeten ze de veiligheid vergroten, zowel van chauffeur als van de overige weggebruikers. De verruiming biedt fabrikanten de mogelijkheid om de cabines meer rondingen te geven. Dit geeft chauffeurs meer overzicht, omdat er minder dode hoeken zijn. Volgens verantwoordelijk Eurocommissaris Violeta Bulc gaat dit jaarlijks zorgen voor drie- tot vijfhonderd minder verkeersdoden in de EU. Daarnaast kan een rondere truck zorgen voor een lager brandstofverbruik, zeker als vleugels aan de achterkant van de cabine worden bevestigd. Dit alles maakt het voertuig namelijk aerodynamischer. Een dergelijk ontwerp laat het verbruik dalen met naar schatting 5 tot 10% bij een snelheid van tachtig tot negentig kilometer per uur. Tevens moeten de plannen bijdragen aan een versnelde introductie van elektrische en waterstoftrucks. Dit omdat bijvoorbeeld een accu veel ruimte inneemt. Bij langere voertuigen is meer plek voor een stevig batterijpakket.

Wat verandert er voor de vrachtwagenchauffeur?

Ten eerste dus het eerdergenoemde verbeterde zicht op de weg. Maar ook op een ander vlak verbetert de veiligheid van de bestuurder. Bij het huidige ontwerp van de vrachtwagens zit de chauffeur bijna met zijn neus tegen het raam. Door meer afstand te creëren tussen raam en bestuurder wordt de impact van een botsing minder groot, ook omdat het fabrikanten in staat stelt om kreukelzones aan te brengen. Het comfort van de chauffeur zou er ook op vooruit moeten gaan, al is niet geheel duidelijk op welke manier dat gebeurt.

De vraag is echter of al deze voordelen kunnen worden verenigd in één truck. Er komt immers ‘slechts’ negentig centimeter bij. Of daar zowel de rondingen en de kreukelzones in passen, als ook de eventuele accu en het verbeterde comfort, lijkt niet erg realistisch. Fabrikanten bekijken dan ook zorgvuldig wat ze precies met die extra ruimte gaan doen. Wat in ieder geval niet mag, is het vergroten van de laadcapaciteit.

Gaan de trucks met stompe neus binnenkort uit het wegbeeld verdwijnen?

Dat zal wel meevallen. De vrachtwagen langer maken is een recht, geen plicht. Nog veel belangrijker is dat fabrikanten enkele jaren nodig hebben om nieuwe trucks in massaproductie te kunnen nemen. Weliswaar zijn er diverse proefmodellen ontwikkeld, maar het is de vraag of deze rijp zijn voor grootschalige productie. En als dat stadium eenmaal is bereikt, stromen ze vermoedelijk langzaam het wagenpark in. Transporteurs stappen waarschijnlijk niet ineens massaal over op de langere vrachtwagens. En ook het volgende speelt mee:

De plannen zijn toch nog niet definitief?

Inderdaad. Er is weliswaar een akkoord gesloten, maar het Europees Parlement moet er officieel nog over stemmen. Ook de Europese Raad moet de aanpassingen nog goedkeuren. Bovendien wordt al jaren over de kwestie gesproken. Zo werd in 2013 groen licht gegeven door de Europese Commissie, voor introductie binnen enkele jaren. Vrachtwagenproducenten vroegen echter om uitstel. Zij hadden meer tijd nodig om de verlengde trucks te kunnen ontwikkelen. Dat uitstel hebben ze ook gekregen. Invoering staat nu dus gepland voor september 2020. Maar gezien de stroperige Brusselse besluitvorming in een ander dossier voor het wegtransport, het Mobiliteitspakket, lijkt een vertraging allerminst uitgesloten. Al moet gezegd dat de regels voor langere trucks minder controversieel zijn.