In zijn ogen is de vorige Paus de grootste Pool uit de geschiedenis. "Hij heeft ons geleerd niet meer bang te zijn voor de communisten", aldus mijn gesprekspartner. “En Lech Walesa dan?”, vroeg ik. “Is hij niet minstens zo belangrijk geweest voor de geschiedenis van Polen?” Ik werd even priemend aangekeken en kreeg als antwoord: “Walesa heeft belangrijke dingen gedaan, maar ook veel fouten gemaakt.” 

In hetzelfde gesprek passeerden ook Saab de revue. Ik zag een link tussen beide onderwerpen, of tussen Lech Walesa en Victor Muller. De Pool had de moed in opstand te komen tegen de communistische generaal Jaruzelski, terwijl de Nederlander Saab uit de handen van GM wist te bevrijden. Daarmee bereikten beiden de heldenstatus, maar hun blazoen bleef niet onbevlekt. Walesa ontwikkelde zich tot een platvloerse politicus en Muller maakt zich onmogelijk door wel 

zichzelf vorstelijk te belonen maar niet zijn leveranciers te betalen. Lech Walesa was een 

bevrijder, maar de toekomst van Polen bleek bij hem niet in goede handen te zijn. Victor 

Muller deed wat anderen voor onmogelijk hielden en liet Saab een doorstart maken. 

Maar hij ontwikkelde zich ook tot brokkenpiloot. 

Polen is nu ‘normaal’ lid van de Europese Unie met een president die in het buitenland serieus wordt genomen. Het klinkt weinig romantisch maar dat is ook wat Saab nodig heeft: rust in de tent. Het leiden van een land of een automerk is te ingewikkeld voor een eenvoudige elektricien uit Gdansk of een flamboyante entrepreneur uit Zeewolde. Wat Saab nodig heeft, is een ervaren bestuurder die zich in de branche bewezen heeft. Vladimir Antonov, volgens sommigen een boef die bankier besloot te worden, is dat niet, met alle respect. Nee, in Trollhättan moet men bidden voor een Chinese verlosser zoals Volvo die kreeg. En voor een topmanager als Stefan Jacoby die in het nieuws komt met plannen in plaats van met problemen. 

Wordt dit gebed verhoord, dan kan Saab herrijzen. En dan definitief. Als er straks weer geld verdiend wordt, mag Muller wat mij betreft een standbeeld krijgen in Trollhättan, zoals Walesa in Gdansk. Maar Saab heeft nu een topman van veel grotere statuur nodig.