Eerst even Renault zelf want daar is een tweemanschap aangesteld om de onderneming tijdens de afwezigheid van de CEO te leiden. De dagelijkse leiding is nu in handen van Thierry Bolloré, als COO vorig jaar al aangeduid als kroonprins voor Ghosn zelf, terwijl president-commissaris Philippe Lagayette met een meer uitvoerende rol over zijn schouders meekijkt. De raad van commissarissen zal de komende tijd ook zeer regelmatig bij elkaar worden geroepen. Voorlopig wordt de topman zelf nog niet officieel ontslagen ‘omdat er nog niets bewezen is’. Minister van economische zaken Bruno le Maire begint namens de staat als grootaandeelhouder echter wel te ‘hinten’ dat Carlos na alle negatieve publiciteit nauwelijks meer goed zal kunnen functioneren.

Dan dat huis in Amsterdam. Dat optrekje is één van vier luxe woningen die Ghosn heeft laten kopen op kosten van Nissan. De andere staan in Copacabana in Rio de Janeiro in zijn geboorteland Brazilië, in Beiroet in Libanon waar hij opgroeide en in Parijs. De vier huizen samen hebben de lieve som van rond de 15,5 miljoen euro gekost. Dat geld kwam, blijkt uit Japanse bronnen, uit een aparte instelling die Nissan in 2010 heeft opgericht om startende ondernemers te helpen. Het Startersfonds ging echter niet naar starters maar naar de al jaren ervaren ondernemer Carlos Ghosn die er onder meer ook mooie reisjes van betaalde. De constructie is bedacht door de Amerikaan Greg Kelly, een rechterhand van Ghosn die tegelijk met z’n baas in Tokio uit een vliegtuigje werd gelicht. Kelly zal ook bedacht hebben dat je zo’n fonds het beste kan vestigen in Amsterdam vanwege de soepele fiscale regels in ons land. Beiden kennen ons land goed want niet alleen heeft Ghosn er een huis maar ook is een pand bij de A10 het officiële adres voor de alliantie.

De vraag waarom Nissan nu opeens in actie is gekomen terwijl de malversaties al tijden aan de gang waren lijkt ook opgelost. In Japan is juist deze zomer een wet aangenomen die getuigen beter beschermd tegen vervolging. Een werknemer van Nissan met een niet-Japanse nationaliteit heeft daar gebruik van gemaakt door z’n bazen in te lichten. Die hebben eerst een uitgebreid intern onderzoek ingesteld en uiteindelijk justitie ingeseind. Het onderzoek moet een reeks ernstige feiten aan het licht hebben gebracht want Hiroto Saikawa, sinds vorig jaar CEO van Nissan, was tijdens zijn persconferentie werkelijk laaiend. "We hebben de duistere kanten van het bewind van mijnheer Ghosn leren kennen. Het grote probleem was dat er te veel macht geconcentreerd is in de handen van één man. Dat zullen we nooit meer laten gebeuren." Saikawa hield een requisitoir en trok zich niets aan van de regel die iemand onschuldig acht tot diens schuld is bewezen, constateerde de verbijsterde Franse pers dan ook.

De grote vraag is: wat gebeurt er nu? Daarover zijn de kampen duidelijk verdeeld. Een meerderheid denkt dat de alliantie van Renault met Nissan en Mitsubishi op de klippen zal lopen nu de ‘lijmende kracht’ van Ghosn is verdwenen. Nissan richt zich steeds meer op China en andere opkomende markten en draait de productie in Europa maar zelfs in de Verenigde Staten de laatste tijd opvallend sterk terug. Niet vergeten moet worden dat het Nissan is dat een belang heeft in Mitsubishi, niet Renault. Zeker in Japan wordt openlijk gedacht over een nieuwe puur-Japanse coalitie met Toyota en mogelijk zelfs Honda of Mazda. In Frankrijk echter wordt gesuggereerd dat Nissan misschien Renault wel wil overnemen. De Japanse partner in de alliantie is al jaren gefrustreerd dat ze te weinig macht heeft in de groep en zou dat nu in één keer goed kunnen maken. Dat de koers van Renault door ‘Ghosn-gate’ zwaar is gekelderd, kan daarbij een flink handje helpen.