De activistische aandeelhouder Hermes raadt beleggers in Volkswagen aan om bij de komende aandeelhoudersvergadering, eind juni, een nieuw onderzoek naar de top te steunen, zo meldt The Financial Times. Andere aandeelhouders met een minderheidsbelang menen dat Volkswagen niet voldoende heeft onderzocht hoe het dieselschandaal bij het Duitse autoconcern kon ontstaan.

Het interne onderzoek rond ‘dieselgate’ bij Volkswagen verloopt volgens een reeks institutionele beleggers niet transparant en onafhankelijk. De Brusselse belangenvereniging Deminor, één van de klagers, sluit zich aan bij dit standpunt, zo laat zij vandaag in een persbericht weten.

De ‘Sonderprüfer’ moet onderzoeken of de leden van de directie en de Raad van Bestuur van Volkswagen hun wettelijke plichten hebben geschonden en schade hebben veroorzaakt aan het bedrijf in het kader van ‘dieselgate’. In september vorig jaar biechtte de autobouwer op dat het ‘sjoemelsoftware’ installeerde in 11 miljoen dieselvoertuigen.

Sinds die bekentenis heeft Volkswagen amper informatie over het schandaal vrijgegeven. De Duitse autofabrikant stelde het Amerikaanse advocatenkantoor Jones Day aan om een onderzoek te doen. Maar Volkswagen weigerde de resultaten zoals beloofd in april vrij te geven omdat die de onderhandelingen met de kritische Amerikaanse overheden kunnen bemoeilijken. Desondanks heeft de Raad van Bestuur onlangs voorgesteld om alle directieleden van Volkswagen op de aandeelhoudersvergadering van alle blaam te zuiveren.

De institutionele beleggers hebben duidelijk geen vertrouwen in de gang van zaken bij Volkswagen. "Er zijn onvoldoende garanties dat het rapport van Jones Day, aangevraagd door de Raad van Bestuur en gecontroleerd door een intern comité van louter niet-onafhankelijke directeuren, de transparantie zal brengen die de aandeelhouders verwachten", zo klinkt het verwijt.

Volgens de klagers kan "enkel een echt onafhankelijke audit de noodzakelijk garanties leveren dat de volledige waarheid wordt opgehelderd. Het is vandaag nog altijd onduidelijk hoe het dieselemissie schandaal kon gebeuren in een bedrijf dat de ambitie had om tegen 2018 de meest duurzame autobouwer ter wereld te zijn".

Met hun eis voor een onafhankelijk onderzoek willen de beleggers zeker zijn dat Volkswagen voldoende geld opzij zette om de gevolgen van het schandaal op te vangen en de controlemechanisme aanpaste zodat het schandaal zich niet meer kan herhalen. "Dat zouden de aandeelhouders toch liever door een onafhankelijke controleur dan door Volkswagen zelf bevestigd zien", aldus Ulrich Hocker, de voorzitter van de Duitse beleggers vereniging Deutsche Schutzvereinigung für Wertpapierbesitz (DSW).

De motie van de beleggers heeft weinig kans op slagen. De aandeelhoudersvergadering wordt immers gedomineerd door de families Piëch en Porsche, die samen voor meer dan de helft eigenaar zijn van Volkswagen. Volgens Edouard Fremault van Deminor zullen de beleggers hun motie dan ook sowieso later voor de rechtbank moeten brengen.

Eerder werd bekend dat Deminor broedt op een eis tot schadevergoeding van honderden miljoenen euro’s omdat Volkswagen veel te laat zou gecommuniceerd hebben over ‘dieselgate’. Daardoor hebben beleggers volgens Deminor lange tijd aandelen tegen een kunstmatig hoge koers gekocht.

Volkswagen heeft zich ook in andere opzichten in de nesten gewerkt. De Amerikaanse internationale handelscommissie is namelijk een onderzoek gestart om te onderzoeken of Volkswagen inbreuk heeft gemaakt op bepaalde patenten van Paice. De Duitse autobouwer wordt er van verdacht een octrooi van dit in Baltimore gevestigde bedrijf te hebben geschonden, zo meldt persbureau Reuters.

Het gaat daarbij om hybride aandrijftechniek die Volkswagen in haar Jetta en Audi Q5 toepast. Paice meent daar het intellectuele eigendomsrecht op te hebben. Het bedrijf beschikt momenteel over 29 patenten op het gebied van hybride aandrijftechniek van auto’s. Volkswagen had daar in de periode 2001-2004 via formele weg interesse in, maar uiteindelijk kwam een transactie niet tot stand. Niet veel later verschenen de hybride uitvoeringen van de Volkswagen Jetta en Audi Q5 op de markt met ‘verdacht veel’ op octrooien van Paice gebaseerde technologie.

Mocht Volkswagen worden veroordeeld, dan kan dat een dure grap worden voor het Duitse concern. Nu de dieselmotoren in een kwade reuk staan, heeft de autofabrikant zijn hoop gericht op (deels) elektrische aandrijving. Die plannen kunnen echter doorkruist worden indien Paice het voor elkaar krijgt dat er in de Verenigde Staten een import/verkoop verbod komt voor hybride modellen van Volkswagens, Audi (en Porsche).

Paice heeft in het verleden vaker rechtszaken gewonnen. Toyota werd daardoor gedwongen een schikking te treffen in een zaak waarin het Japanse merk eveneens beschuldigd werd van schending van de patenten. Later werd geoordeeld dat Toyota zijn techniek toch zelf had ontwikkeld, maar Ford en Hyundai-Kia kwamen er minder genadig af. Die autofabrikanten werden gedwongen om Paice financieel te compenseren.
(Toralt Deinum, Autointernationaal)