De grootaandeelhouders van beide bedrijven (Piëch namens Volkswagen en Elkann plus Agnelli namens Fiat) zouden al gesprekken met elkaar hebben gevoerd. Volkswagen zou vooral geïnteresseerd zijn in Chrysler, dat sinds het begin van dit jaar helemaal in handen van Fiat is. Zelf kunnen de Duitsers hun auto’s in de VS niet succesvol genoeg aan de man brengen. Dat komt door het relatief kleine dealernetwerk, de beperkte productiecapaciteit en door het smalle gamma. Door Chrysler te kopen zou VW plotseling een enorm dealernetwerk in de VS krijgen en profiteren van de succesvolle SUV modellen en pick-ups van Chrysler.
De familie Agnelli zou het op zijn beurt niet erg vinden alleen op sportautomerk Ferrari te focussen. Daar beleven de Italianen veel plezier van. Voor de andere merken (Alfa Romeo, Fiat, Lancia en Maserati) geldt dat in financieel opzicht veel minder. Beursanalisten zijn zich hier van bewust, waardoor het Fiat Chrysler-concern een beurswaarde heeft van slechts 9,5 miljard euro. Volkswagen is veel groter en heeft een waarde van 89,8 miljard euro.
De Duitsers zijn kapitaalkrachtig genoeg om Fiat moeiteloos over te nemen. Maar Volkswagen is niet van plan om de beurswaarde te betalen voor een concern met veel rotte plekken en maar enkele juwelen. Van overeenstemming is dus nog lang geen sprake: de geboden bedragen liggen nog ver uit elkaar. Bovendien wordt het initiatief van de families Agnelli, Elkann en Piëch niet gesteund door de concerndirecties. Martin Winterkorn, de eerste man van Volkswagen is van mening dat de integratie van Porsche en Scania nog niet goed is afgerond. Bovendien vindt hij twaalf merken in zijn portfolio meer dan voldoende. De ceo van Fiat, Sergio Marchionne, heeft niet het karakter om de tweede viool te spelen en onderzoekt ondertussen daarom andere strategische opties, zoals samenwerking met Mazda en Mitsubishi op producttypeniveau.
Volkswagen kwam de laatste maanden al vaker in het nieuws met acquisitieplannen. Zo zouden de Duitsers ook het Amerikaanse Paccar Trucks willen overnemen om zo, net als Mercedes-Benz en Volvo, een sterke speler te kunnen worden op de vrachtwagenmarkt in de Verenigde Staten. Paccar is op zijn beurt eigenaar van DAF trucks. Maar ook dit overnamegerucht werd door Volkswagen ontkend.
De gesprekken tussen de families Agnelli, Elkann en Piëch vertalen zich dus niet in fusieonderhandelingen tussen Winterkorn en Marchionne. Beiden hebben hun handen vol aan andere zaken. Met name de topmanager van Fiat heeft veel op zijn bord: de integratie van Chrysler is nog niet volledig afgerond en daarnaast ligt een ambitieus meerjarenplan te wachten op uitvoering. Maar het is juist dit meerjarenplan dat ervoor kan zorgen dat Fiat-Chrysler alsnog in de schoot van Volkswagen belandt. Marchionne legt de lat namelijk wel erg hoog en is bereid grote schulden te maken om onder andere Alfa Romeo te kunnen renoveren met een modellenoffensief. De financiële reserves van Fiat-Chrysler zijn vrijwel uitgeput, waardoor het twijfelachtig is of het wel mogelijk is alle ambitieuze en kostbare toekomstplannen te realiseren. De families Agnelli en Elkann krijgen er slapenloze nachten van en voor hun gemoedsrust is het beter als het gros van de merken wordt verkocht. Dan kunnen de financiële kopzorgen in één klap verdwijnen en kunnen de Italianen genieten van al het moois wat Ferrari te bieden heeft. Je leeft tenslotte maar één keer.
De familie Piëch heeft geen geldzorgen en patriarch Ferdinand is een man die zich snel verveelt. Het synchroniseren van de bedrijfsactiviteiten van Porsche met de Volkswagen Groep laat hij over aan anderen; dergelijk managementgeneuzel boeit hem niet. Maar Piëch krijgt wel jeukende handen als hij droomt over wat voor moois er van Alfa Romeo (Italiaans design, degelijk Duitse techniek) te maken valt. Bovendien is Jeep een wereldmerk en Piëch zou maar wat graag met een met Duitse artillerie bewapend Chrysler zowel Ford als GM verslaan. Dan schrijft hij geschiedenis. Met Lamborghini heeft de Volkswagen Groep laten zien goed raad te weten met exclusieve Italiaanse labels. Dus ook Maserati hoeft bij een overname niet te vrezen voor zijn toekomst, noch Abarth. En wie weet kan Lancia wel worden omgevormd tot een antwoord op het ook in China succesvolle DS-label van PSA.
En Fiat? Laten we er geen doekjes om winden: het is een kwestie van tijd voordat dit merk uit de Europese verkooptoptien wordt gestoten en dan wordt Fiat een secundair automerk, net zoals Skoda en Dacia dat zijn. Maar deze collega’s weten een gezonde boterham te verdienen met pretentieloos transport. Ook Citroën gaat zijn geluk meer in die hoek zoeken. Ja, Fiat kan ook onder Volkswagen-bewind weer winstgevend kunnen worden. (door Toralt Deinum, Autointernationaal)
Het is duidelijk dat een eventuele overname van FCA en/of Paccar VAG enorme kansen zou opleveren. Op enkele gebieden is het bedrijf nu al toonaangevend en met de overnames ligt totale marktdominantie binnen bereik. Een overname is echter niet zonder risico en het is onzeker hoe lang het enorme succes van VAG nog aanhoudt.
Enkele dagen eerder waren er geruchten dat het aantal merken en modellen binnen VAG langzamerhand te groot wordt om goed te kunnen managen. Dat de integratie van Porsche en Scania minder voorspoedig verloopt dan gepland. En dat de eenheid vooral door Ferdinand Piëch wordt afgedwongen, die zeer kundig en voor zijn leeftijd bijzonder vitaal is, maar ook niet eeuwig het concern kan blijven bijsturen. Dat de aandeelhoudende families ervoor zouden kunnen kiezen het bedrijf te splitsen.
Wellicht zijn deze geruchten overdreven, maar er lijkt een kern van waarheid in te zijn. Enige tijd geleden zijn er bij VAG-producten al aanzienlijke aantallen storingen/defecten opgetreden, die niet altijd gepaard gingen met een bijbehorende klantgerichte benadering door importeurs en dealers. Op lange termijn kan dit imagoschade veroorzaken. De verkopen aan particulieren blijven achter bij de verkoop aan leasebedrijven, wat een indicatie geeft over merkentrouw en klanttevredenheid.
VAG heeft zeer vele automerken en het verschil in merkidentiteit wordt steeds kleiner. Dit geeft op lange termijn het risico dat de VAG-merken vooral elkaar beconcurreren, terwijl een bedrijf als Toyota met een klein aantal merken meer verkoopt. De marge per verkochte auto valt tegen, zoals ook VAG zelf constateert. Het bedrijf wil dit onder meer oplossen door te besparen op inkoop van onderdelen en componenten, met het risico op nieuwe kwaliteitsproblemen en minder klanttevredenheid. Al deze uitdagingen zouden toenemen door een overname van FCA en/of Paccar.
Intussen zijn de communicatie en marketing bijzonder effectief. Een groot deel van de autopers schrijft voortdurend lovend over VAG-producten, ook wanneer daar minder aanleiding toe is. Het valt niet uit te sluiten dat het overnamegerucht ‘spin’ van VAG is, om de aandacht af te leiden van het bericht van enkele dagen eerder. Waarschijnlijk valt de oorsprong van de geruchten niet te achterhalen.