Recent wees de ACM de autobranche nog eens op de regels voor prijsadvertenties voor tweedehands auto’s. De te vermelden prijs is de prijs inclusief alle bijkomende kosten , waaronder BTW. Bedrijven die nu nog steeds de fout ingaan kunnen een boete van de ACM verwachten. In dit artikel wordt ingegaan op de eisen aan prijsadvertenties, het toezicht van de ACM en tot slot preventie.

Duidelijke prijzen

De ACM ziet toe op de naleving van het verbod op ‘oneerlijke handelspraktijken’. Onderdeel daarvan is dat de door de verkoper genoemde prijs moet kloppen. Een onjuiste prijs of een niet bestaand prijsvoordeel kunnen ertoe leiden dat een klant besluit een auto te kopen terwijl hij dat misschien niet had gedaan als hij juiste informatie had gekregen. Verleiden gaat dan over in misleiden.

In de wet is een zwarte lijst van misleidende en agressieve handelspraktijken opgenomen. Als een bedrijf één van deze praktijken hanteert is er hoe dan ook sprake van een overtreding. Er is volgens de wet sprake van misleiding als u onjuiste of misleidende informatie verstrekt over de prijs of de wijze waarop de prijs wordt berekend of het bestaan van een specifiek prijsvoordeel. Ook mag essentiële informatie, zoals onvermijdbare kosten, niet worden weggelaten.

Dit heeft de ACM al eerder aan de autobranche kenbaar gemaakt. In augustus 2016 droeg de ACM autobedrijven op om in de advertentieprijs de onvermijdbare kosten mee te nemen. Dit zijn de zogenaamde autorijklaarkosten, zoals bijvoorbeeld transportkosten, verwijderen van verpakkingsmateriaal, een geldige apk, kosten van tenaamstelling, nummerplaten en recyclingbijdrage. Deze kosten moeten gemaakt worden om met de nieuwe auto uit de garage te kunnen rijden. Om die reden is het niet meenemen van deze kosten in de advertentieprijs volgens de ACM misleidend.

De ACM maakt nu nog eens duidelijk dat de prijs van de (tweedehands) auto inclusief BTW en andere onvermijdbare kosten is. En die prijs inclusief alle verplichte kosten moet de eerste prijs zijn die de klant in de advertentie ziet. Eventuele subsidies voor bijvoorbeeld elektrische auto’s, mogen ook niet in de verkoopprijs verwerkt zijn. In de praktijk moeten dus bij autoprijzen in advertenties de BTW, BPM, leges, recyclingbijdrage en (onvermijdbare componenten van de) autorijklaarkosten in de prijs zijn opgenomen. Voor de wettelijke garantie mogen natuurlijk geen kosten worden gerekend. Dat kan voor extra garanties wel, als dat maar duidelijk wordt gemaakt. Ook mogen auto’s alleen worden aangeboden als deze voorzien zijn van een verkoopprijs. En dat  is dus de ‘alles inclusief’ prijs zoals hierboven omschreven. Zowel in de showroom als online moet de prijs worden vermeld van de auto die te koop wordt aangeboden. Voor de showroom betekent dit dat de uitgestalde auto’s moeten zijn voorzien van een concrete prijsaanduiding in, op of nabij de auto, zodat de klant direct kan zien wat de auto kost. En ook online moet die prijs direct zichtbaar zijn.

Van/voor-prijzen en vanaf-prijzen

Als verkoper mag u ook geen prijsvoordeel voorspiegelen dat er in werkelijkheid niet is. Dat is bijvoorbeeld het geval bij een ‘van/voor-prijs’, bijvoorbeeld ‘van 40.000 euro voor 37.000 euro’, als die ‘van-prijs’ niet de daadwerkelijke, eerdere prijs van de auto was. De klant denkt dan ten onrechte een voordeel te hebben. Er moet dus sprake zijn van een echt bestaand prijsvoordeel. De ACM heeft bijvoorbeeld aan Seats and Sofas een boete van 350.000 euro opgelegd voor misleiding met niet bestaande ‘van-prijzen’ en voor het niet vermelden van prijzen bij meubels in de winkel.

Klanten mogen dus niet op het verkeerde been worden gezet met nepaanbiedingen. De auto moet daadwerkelijk voor de gehanteerde ‘van-prijs’ verkocht zijn in een periode van drie maanden voorafgaand aan de aanbieding. Binnenkort wordt die termijn zelfs verkort naar dertig dagen. Voor het vermelden van ‘vanaf-prijzen’ geldt dat dit is toegestaan als de auto ook echt voor die ‘vanaf-prijs’ te kopen is. Als dat niet kan, dan is de ‘vanaf-prijs’ misleidend.

Toezicht ACM

De ACM is steeds actiever geworden in de bescherming van de consument tegen misleidende verkooppraktijken. De recente acties van de ACM illustreren dit. En ook wij merken dat de autobranche  de aandacht van de ACM heeft.

De ACM kan hoge boetes opleggen. De hoogte is afhankelijk van het type overtreding en bedraagt maximaal 900.000 euro of, als dat meer is, zelfs 1 procent of 10 procent van de omzet van de overtreder. Het maximum van 10 procent van de omzet geldt bij overtreding van de meest misleidende en agressieve handelspraktijken. En de ACM kan niet alleen aan het bedrijf een boete opleggen. Ook de directeur van het overtredende bedrijf of andere feitelijk leidinggevenden kunnen worden beboet.

Verder kan de ACM naast of in plaats van een boete een zogenaamde last onder dwangsom opleggen. De ACM schrijft dan voor welke maatregelen het bedrijf moet treffen. Doet het bedrijf dat vervolgens niet, dan verbeurt het dwangsommen. Zo heeft de ACM begin 2019 aan Auto en Anders een last onder dwangsom opgelegd, omdat op de website de verwijderingsbijdrage niet in de prijs van de autobanden was opgenomen. Die verwijderingsbijdrage is een onvermijdbare en voorzienbare kostenpost en moet in de prijs worden opgenomen.

Gesprek, toezegging en waarschuwing

Soms legt de ACM niet direct een boete op, maar gaat zij met het bedrijf in gesprek. De ACM legt dan uit wat er mis is en hoe het bedrijf zijn praktijk aan moet passen. Werkt het bedrijf daaraan mee, dan is een boete-onderzoek van tafel. In zo’n gesprek moet de ondernemer echter al goed op zijn tellen passen. Het risico is dat er meer wordt gezegd dan nodig is waardoor de ACM – vaak onbewust – aanleiding wordt gegeven om verder onderzoek te doen. Ook heeft de ACM op dat moment vaak nog niet vastgesteld dat de wet echt wordt overtreden. Het risico is dan dat u maatregelen neemt en uw beleid aanpast, terwijl dat helemaal niet nodig is.  De ACM kan zelfs de naleving van de door u toegezegde maatregelen handhaven, bijvoorbeeld door een last onder dwangsom op te leggen. Dus ook al heeft de ACM niet eens een overtreding van de wet vastgesteld.

Als volgens de ACM sprake is van een acuut en reëel risico op benadeling van consumenten, dan kan de ACM een publieke waarschuwing uitvaardigen. Er is dan volgens de ACM sprake van een dusdanig dreigende situatie dat niet gewacht kan worden op de vaststelling van een overtreding. Daarmee wordt een bedrijf door ‘naming and shaming’ gedwongen om zijn gedrag aan te passen. De (reputatie)schade van dit soort acties van de ACM is natuurlijk groot. Gelukkig staat er een rechtsmiddel open: de publieke waarschuwing kan tegengehouden worden door binnen 5 dagen een verzoek om een voorlopige voorziening bij de rechtbank Rotterdam in te dienen. Er is zo’n geval dus geen tijd te verliezen. Dat geldt ook als de ACM van plan is om een boetebesluit te publiceren.

Komt u dus in aanraking met de ACM, dan is het zaak om contact met een jurist of advocaat op te nemen die u bijstaat in een gesprek met of onderzoek van de ACM. Door al meteen in het begin op het juiste pad te komen, kan veel ellende bespaard worden.

Preventie

Hoewel het vaak loont om tegen een door de ACM opgelegde boete in beroep te gaan – zo zijn in de afgelopen jaren meerdere boetes van de ACM door de rechter vernietigd of verlaagd – is het natuurlijk beter om een boete te voorkomen. Preventie dus. Daarvoor is niet alleen belangrijk dat u de consumentenregels kent, maar ook dat u  voorbereid bent op een toezichtactie van de ACM. De ACM beschikt namelijk over verschillende bevoegdheden om na te gaan of de regels worden nageleefd. De ACM kan bijvoorbeeld een inval doen, schriftelijk informatie vorderen en ondernemers voor een verhoor oproepen. Ook kan de ACM mystery shoppers inzetten die ter plekke controleren of de consumentenregels worden nageleefd.

Goede instructies aan het verkopend personeel en de directie is dus heel belangrijk. Onwetendheid kan een hoge prijs hebben. Zo heeft de ACM een boete van 1,84 miljoen euro opgelegd voor het verwijderen van chatberichten door personeel tijdens een inval. Een duidelijk compliance beleid zorgt ervoor dat iedereen weet wat de regels zijn, hoe deze moeten worden nageleefd en wat te doen als het onverhoopt toch misgaat.

Natascha Linssen  is spreker tijdens het AM Remarketing Event op 23 juni. Aanmelden kan hier!