Op de afgelopen nieuwjaarsbijeenkomst van NRK in Utrecht, waar onder meer het initiatief ‘Rethink’ werd gepresenteerd over communicatie, beeldvorming en publieke perceptie, trad voorzitter Kees van Oostenrijk van Stichting Band en Milieu op als spreker. Hij zei toen uit te stralen dat de strijd gestreden is en dat Zembla niet de winnaar is. Van Oostenrijk zei ook ervan op de hoogte te zijn dat Zembla werkt aan een nieuwe uitzending. "Wij gaan ervan uit dat deze uitzending gaat over het rapport van het RIVM. Maar Zembla krijgt van ons van te voren een brief waarin staat wat er gebeurt als er opnieuw onzin wordt verkondigd."  

Positief

Het door Band en Milieu geïnitieerde onderzoek naar een mogelijke schadelijkheid van pak’s in de zogenoemde SBR-infill gaat ondertussen onverminderd door. Het granulaat van ongeveer 700 van de 950 (door een gecertificeerd bureau bezochte) velden zijn inmiddels okay bevonden met resultaten die allemaal ver onder de norm liggen, zei Van Oostenrijk. "En alle persberichten zijn nu positief."
Maar terwijl hij sprak over het pak-onderzoek in de SBR-infill had Zembla dus inmiddels zijn focus verplaatst naar andere stoffen die mogelijk in het granulaat zouden zitten.

Zwart water

Wetenschappers aan de Vrije Universiteit hebben zebravisjes en hun embryo’s blootgesteld aan water waarin rubbergranulaatkorrels hebben gelegen. De embryo’s stierven binnen vijf dagen en de visjes vertoonden gedragsverandering, volgens Zembla. Er zouden meer stoffen vrijkomen uit het granulaat dat alleen de pak’s waarover het de afgelopen maanden steeds ging. ‘Welke stoffen dat zijn moet nog worden onderzocht, maar volgens de onderzoekers staat vast dat de embryo’s in hun onderzoek niet zijn overleden door blootstelling aan de pak’s of metalen’, zo meldt de NOS.

Indicator

Op de website van de NOS zegt professor Jacob de Boer, onderzoeksleider en hoogleraar milieuchemie en toxicologie aan de VU, dat het gaat om serieuze hoeveelheden gevaarlijke stoffen die vrijkomen. Volgens de hoogleraar zijn de resultaten van de zebravisstudie een indicator voor mogelijke gezondheidseffecten bij mensen, maar is er meer onderzoek nodig om daar conclusies aan te verbinden. Het RIVM zegt het onderzoek serieus te nemen, maar ziet geen aanleiding om nieuw onderzoek te doen. RIVM-directeur Els van Schie constateert dat het gaat om een ‘paar testjes’, waar geen enkele conclusie aan is te verbinden.  

Zebravis

De VU-onderzoekers hebben monsters genomen van rubberkorrels van acht voetbalvelden in Amsterdam. De korrels hebben vervolgens zeven dagen in water gelegen. Omdat het water te zwart was om te gebruiken, is het gecentrifugeerd tot een helder extract. Veertig zebravis-embryo’s zijn 24 uur blootgesteld aan het gecentrifugeerde water en ze gingen allemaal binnen vijf dagen dood. Larven van de visjes vertoonden hyperactief gedrag. De dieren in de controlegroep, die in gewoon water zwommen, gedroegen zich normaal. Zebravissen worden wereldwijd als proefdieren gebruikt in wetenschappelijke studies naar gezondheidseffecten bij mensen als gevolg van blootstelling aan chemische stoffen, meldt de NOS.