Volgens ingewijden is dat onderdeel van het stikstofplan dat het kabinet vandaag, woensdag 13 november, presenteert. De coalitie heeft hierover dinsdag een akkoord bereikt. Met het verlagen van de maximumsnelheid krijgt de coalitie ruimte om bouwprojecten door te laten gaan. De stikstofbaten zouden zelfs ten goede kunnen komen aan de agrarische sector. Het verlagen van de maximumsnelheid is een pijnlijke maatregel voor de grootste regeringspartij VVD. De liberalen wilden juist dat op veel meer wegen 130 kilometer per uur kon worden gereden.

Het kabinet zegt wel toe in Brussel te praten over mogelijke samenvoeging van speciaal beschermde Natura 2000-gebieden, zeggen betrokkenen. Een groter aantal hectaren per natuurgebied betekent dat er, volgens de Europese richtlijn, meer stikstof mag neerdalen in zo’n gebied. Mogelijk hoeven de partijen daardoor minder ingrijpende maatregelen te nemen om de stikstofneerslag in bepaalde kleine gebieden te verminderen.

Crisis afgewend

Met het akkoord heeft de coalitie een crisis afgewend over de stikstofuitstoot en -neerslag in Nederland. Het kabinet probeert al bijna een half jaar met man en macht een oplossing te vinden voor het stikstofprobleem. Eind mei oordeelde de Raad van State dat het Nederlandse stikstofbeleid niet genoeg bescherming biedt aan beschermde gebieden.

Andere maatregelen die de coalitie heeft laten onderzoeken, zoals een regeling om het aantal vieze dieselbusjes te verminderen, maken geen deel uit van de reeks maatregelen. Het pakket dat woensdag wordt gepresenteerd gaat specifiek over maatregelen op de korte termijn, zodat de vergunningverlening voor woningbouw niet te lang stilligt. Ook belangrijke infrastructurele projecten moeten weer op gang komen. Coördinerend minister Carola Schouten (Landbouw) wil voor 1 december een akkoord bereiken met de provincies over maatregelen op de langere termijn, zoals het opkopen van boerenbedrijven.

Reactie RAI Vereniging

RAI Vereniging voorzitter Van Eijck is blij dat er een einde lijkt te zijn gekomen aan de stikstofcrisis die de bouw lam legde. “Onze samenleving en economie moeten blijven draaien.” De mogelijke verlaging van de maximumsnelheid op de snelwegen is gerechtvaardigd als de doorberekening van het RIVM aantoont dat de maatregel voldoende bijdraagt om de bouw weer vlot te trekken. Hierbij benadrukt Van Eijck dat de maatregel van tijdelijke aard moet zijn. Daarnaast moet er een pakket met langetermijnmaatregelen komen waarbij wordt ingezet op een structurele verlaging van de stikstofoxidenuitstoot door verjonging en vergroening van ons wagenpark.

Vergroening wagenpark

Van Eijck pleit in dat kader voor een robuuste sloopregeling voor oude dieselauto’s en bestelbusjes en afbouw van de aanschafbelasting op nieuwe auto’s. “Op termijn moeten we daarbij overgaan naar een systeem van betalen naar gebruik waarbij de kilometerprijs mede afhankelijk is van de uitstoot van een voertuig. Tot slot moeten de bijkomende positieve effecten van een snelheidsverlaging, zoals de vermindering van CO2-uitstoot en verkeersveiligheid, ook mee worden genomen in de uitwerking van het Klimaatakkoord en de verkeersveiligheidsplannen”, aldus de voorzitter.

Reactie Bovag

Het verlagen van de maximumsnelheid op de snelwegen heeft slechts een beperkt effect op de hoeveelheid stikstof die terechtkomt in de natuur. Dat stelt autobranchevereniging Bovag in een reactie.

“Er is al eerder aangetoond dat het effect van snelheidsverlaging op de totale stikstofdepositie marginaal is. We snappen dat alle beetjes helpen, maar we hebben het idee dat een sloopregeling voor de meest vervuilende auto’s een groter effect heeft”, aldus een woordvoerder van Bovag. 

De woordvoerder wijst er bovendien op dat de totale stikstofuitstoot van auto’s steeds lager wordt. “Bij de allernieuwste diesels komt er al niks meer uit de uitlaat en elektrische auto’s stoten natuurlijk ook geen stikstof uit. Nu wordt dus gekozen voor een oplossing voor een probleem dat er straks niet meer is.”

Nog geen datum bekend voor snelheidsverlaging

Het kabinet weet nog niet wanneer de verlaging van de maximumsnelheid op snelwegen precies zal ingaan. Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) wil voor 1 december met een plan van aanpak komen. Ze zegt dat de verlaging niet van de ene op de andere dag kan worden doorgevoerd. De snelheidsverlaging vergt voorbereidingen, zoals het plaatsen van nieuwe verkeersborden langs de kant van de weg.

Volgens het kabinet kan “op enig moment” worden besloten dat de snelheid weer kan worden verhoogd, bijvoorbeeld als de auto’s die op de Nederlandse wegen rondrijden schoner worden of als de stikstofuitstoot door andere maatregelen flink is afgenomen. Premier Mark Rutte benadrukt dat dit niet op korte termijn valt te verwachten.

Lees ook: Autobranche wil weer een sloopregeling