De Europese Commissie overweegt diverse opties, waaronder het zichzelf toekennen van extra macht om de landelijke instellingen die de veiligheid en de milieuprestaties van de auto’s testen, te kunnen controleren. Het zou ook kunnen inhouden dat de Commissie de macht krijgt extra tests te eisen en om boetes uit de delen. Met het dieselgate-schandaal van Volkswagen is de Commissie pijnlijk in verlegenheid gebracht met het huidige systeem waarin nationale autoriteiten besluiten of auto’s aan de normen voldoen of niet.
Ondanks het feit dat er in Europa al lange tijd een verdenking was, is het gebruik van sjoemelsoftware om tijdens tests de NOX-uitstoot te manipuleren, onthuld door Amerikaanse onderzoekers waarna het is overgenomen door de Environmental Protection Agency (EPA). Vervolgens werd de schande nog erger omdat 8,5 miljoen van de elf miljoen betrokken auto’s in Europa bleken te zijn verkocht.
Deze week heeft het Amerikaanse Ministerie van Justitie een aanklacht ingediend tegen Volkswagen die het Duitse concern weleens tientallen miljarden dollars kan gaan kosten. In de EU is zoiets dergelijks niet ondernomen en nationale overheden onderzoeken nog steeds of de acties van VW nu wel of niet in strijd zijn met bestaande verbod op manipulatievoorzieningen dat een aantal lacunes bevat.
De plannen van de EU op dit vlak zullen niet tegemoet komen aan eerder gedane suggesties van Janez Potocnik, voormalige commissaris voor milieu, om een machtssituatie op milieugebied te creëren zoals EPA in Amerika die heeft. Men zal zich meer richten op regelgeving voor motoren.
Disclosure obligation
Brussel zou in de nieuwe situatie ook overwegen zijn grip te vergroten door een zogenoemde ‘disclosure obligation’ in Amerikaanse stijl in te voeren. Zo’n maatregel zou de autofabrikanten dwingen alle toegepaste emissieregelapparatuur die zij monteren te melden en te beschrijven. Volgens woordvoerder Claudia Caudet zouden zulke maatregelen de basis voor mogelijke juridische actie tegen autofabrikanten vergroten en ze zouden hen ook dwingen meer open te zijn over wat zij in hun auto’s stoppen.
De commissie wil ook wat doen aan het ogenschijnlijke belangenverstrengeling in testcentra die betaald worden door de autofabrikanten van wie men de producten onder de loep moet nemen. De financiële banden tussen autofabrikanten, nationale overheden en private testfaciliteiten zouden moeten worden verbroken om een grotere onafhankelijkheid te bewerkstelligen, vindt Monique Goyens van de consumentenlobbyorganisatie BEUC. De plannen, die binnenkort zullen worden gepresenteerd, hebben de goedkeuring nodig van de nationale overheden en van het Europese Parlement. Ze komen bovenop het werk van de EU om on-road emissietesten in te voeren die veel moeilijker te manipuleren zijn.