De overheid investeert in de eerste fase 3,6 miljard euro in het systeem voor de kilometerheffing. Dat geld is volgens een woordvoerder van het ministerie bedoeld voor het opzetten van het systeem, de ‘kastjes’ die in de voertuigen komen en de personeelskosten. ‘De bedoeling is dat het bedrijfsleven ook investeert.’ Bij ongeveer negen miljoen auto’s en vrachtwagens wordt een apparaat ingebouwd dat registreert hoeveel kilometers worden gereden, over welk soort wegen en op welk tijdstip. Die gegevens zijn gekoppeld aan de milieukenmerken van het voertuig. Aan de hand daarvan bepaalt het systeem hoeveel de rit kost. De overheid neemt bij de introductie de kosten voor het systeem voor zijn rekening. Bedrijven die meedoen, hebben zodoende een kapitaalkrachtige afnemer. Zij kunnen ook verdienen aan diensten als het verstrekken van verkeersinformatie en aan gerichte reclameboodschappen.

De overheid verwacht negen miljard euro per jaar te innen als het systeem eenmaal draait. Dit bedrag komt in plaats van de huidige wegenbelasting en bpm. De partijen die zorg dragen voor de exploitatie en de inning van de heffing mogen tot vijf procent van dat bedrag (450 miljoen euro) tegemoetzien. ‘Plus wat ze eventueel verdienen aan het leveren van additionele diensten’, zegt de woordvoerder van het ministerie.
Het ministerie van V&W heeft ervoor gekozen in te zetten op twee systemen, aangeduid als ‘sporen’. Er is een garantiespoor en een hoofdspoor. Dat doet het ministerie om er zeker van te zijn dat het systeem beschikbaar is op het moment dat de heffing gaat gelden. ‘Als je als overheid iets inkoopt, wil dat niet zeggen dat de vrije markt dat dan ook aanbiedt.’ Door in het garantiespoor een gegarandeerde afnemer te zijn, houdt het ministerie de timing zelf in de hand. Het is de bedoeling dat uiteindelijk via het hoofdspoor marktpartijen het hele systeem overnemen. De overheid moet ook inzetten op een eigen systeem omdat de wetgeving over de kilometerprijs er nog niet door is. Het project kan dus ook nog steeds worden afgeblazen. (ANP/Zibb)