Zijn nalatenschap zal opnieuw op de proef worden gesteld als binnenkort, in mei 2014, een nieuwe expositie wordt geopend in het dorp Vratislavice nad Nisou, waarin de wereldberoemde Ferdinand Porsche opgroeide. Inwoners van het dorp hebben zich vanwege Porsche’s banden met de Nazi’s al eerder verzet tegen pogingen van het dorp om met de auto-pionier geassocieerd te worden.
Ferdinand Porsche was de zoon van Duits-sprekende ouders. Hij werd op 3 september 1875 geboren in Maffersdorf in het toenmalig Oostenrijks-Hongaarse Bohemen, wat uiteindelijk Vratislavice nad Nisou in Tsjechië werd. Hij werd een gepassioneerde ontwerper/ingenieur en hij verliet zijn geboortedorp al op 18-jarige leeftijd om naar Wenen te gaan waar hij stiekem naar de college’s op de universiteit ging. Hij ontwikkelde de eerste benzine-elektrische hybride – de Lohner-Porsche-Mixte – in 1901. En hij ontwierp een van de eerste raceauto’s (de Prince Henry) in 1906. Nadat Ferdinand had gewerkt voor carrosseriebouwer Jacob Lohner & Co en voor autoproducent Austro-Daimler, richtte hij zijn eigen ontwerpbedrijf op in 1931. Dat evolueerde geleidelijk in de iconische sportwagenfabrikant Porsche die tegenwoordig onderdeel is van Volkswagen Groep.
Ferdinand was lid van de Nazi-partij en van Hitler’s Schutzstaffel (de SS). Dat had te maken met het contract dat hij kreeg om de auto voor het Duitse volk te ontwikkelen. Na de oorlog werd hij opgepakt door de Franse autoriteiten maar hij werd uiteindelijk niet aangeklaagd en na twintig maanden weer vrijgelaten. Hij stierf in 1951.
Later, onder communistisch bewind, waren de sportwagens van Porsche in Tsjechië ongewenste symbolen van kapitalistische overdaad. Bovendien maakten de Nazi-banden van Ferdinand hem controversieel in de regio die immers ooit simpelweg door Adolf Hitler was geannexeerd. "Het werd niet echt uitgedragen dat Ferdinand hier is geboren", zegt Milan Bumba. Hij is buschauffeur en inwoner van Vratislavice. Hij ontwikkelde in de jaren tachtig een fascinatie voor het sportwagenmerk en sinds die tijd probeert hij de connectie van zijn dorp met Porsche te promoten. En met succes, want vooral dankzij hem komt er nu in mei in een oude brouwerij een privaat gefinancierde tentoonstelling met 25 auto’s.
Een eerdere, met publiek geld gefinancierde show liep uiteindelijk niet goed af nadat dorpelingen eisten dat er op de tentoonstelling werd verwezen naar het SS-lidmaatschap van Porsche en de inzet van dwangarbeiders in zijn fabriek. Porsche in Stuttgart, die auto’s had uitgeleend voor de tentoonstelling, trok die auto’s toen terug en de tentoonstelling eindigde in 2013. Een vertegenwoordiger van de Porsche-familie heeft niet gereageerd op een verzoek om commentaar over deze onenigheid in het dorp.
De gemeente gaf onder meer geld uit aan welkomborden in Vratislavice die refereren aan Porsche maat heeft ze afgelopen november weggehaald nadat er klachten waren ingediend. De lokale activist Pavel Hrstka zegt erover in Automotive News Europe: "Ik had problemen met het feit dat men publiek geld gebruikte zonder het oorlogsverleden van Porsche te erkennen. Er zijn belangrijkere dingen om publiek geld aan uit te geven." Die met publiek geld gefinancierde expositie was een project van de vorige burgemeester van Vratislavice maar leverde in 2012 nog geen tweehonderd euro aan entreegelden op en in 2013 nog geen honderd euro. Maar om de expositie open te houden, besteedde de gemeente dertienhonderd euro per jaar, volgens locoburgemeester Vladimir Braun. (bron: Automotive News Europe)
